Forum Dogs - wszystko, co powinieneś wiedzieć o psach!

Jeśli oko, a zwłaszcza skóra wokół niego, czyli powieki, są zbudowane w miarę normalnie, to pielęgnacja okulistyczna jest banalnie prosta. Jedyne, z czym można się spotkać, to "śpiochy" - gromadzące się w wewnętrznych kącikach oczu grudki piachu i kurzu, zmyte z oka łzami i zaschnięte. Trzeba je koniecznie usuwać, zwłaszcza u psów długowłosych, gdyż przylepione "na stałe" prowadzą do nieuchronnego odparzenia skóry w kącikach oczu, co jest przypadłością dość bolesną i trudną w leczeniu. Szczególnie ważne jest to u psów, które mają oczy stosunkowo duże (w proporcji do kości czaszki), jak shih tzu, lhasa apso czy yorkshire terrier. Również ze łzami jest związany drugi problem, bardziej kosmetyczny niż medyczny. U części psów, mających przytkane kanaliki łzowe, od wewnętrznych kącików oczu aż do spodu kufy biegnie ciemny ślad po wymytych z oka zabrudzeniach. Radykalnym rozwiązaniem jest operacyjne przetkanie kanalików, ale ponieważ jest to zabieg przeprowadzany w całkowitej narkozie, część właścicieli niechętnie ucieka się aż do takiej ingerencji w anatomię. Dobrym sposobem zastępczym jest przemywanie okolicy oka specjalnymi płynami kosmetycznymi, oferowanymi przez rozmaite firmy produkujące kosmetyki dla psów, usuwającymi zacieki bez śladu. Domowy sposób, polegający na wytarciu pyska słabym roztworem kwasu borowego (jedna łyżeczka na szklankę ciepłej przegotowanej wody) nie jest tak skuteczny, a jeszcze gorszy efekt dają próby zmywania zacieków wodą utlenioną czy słabym naparem z rumianku. Przemywanie samego oka rzadko jest potrzebne, choć u psów, które według wzorca mają spadającą poza oko grzywkę (briardów, terierów szkockich, sznaucerów, a także, a może nawet zwłaszcza - yorkshire terierów) w młodości jest raczej zabiegiem rutynowym. Rosnące włosy bowiem mogą drażnić rogówkę - przynajmniej do czasu, aż urosną tak, by sięgać poza oko. W takiej sytuacji przemywanie oczu jest jak najbardziej wskazane, by uwolnić je od ciągłego łzawienia. Oczy zazwyczaj przemywa się w sposób najprostszy: bierzemy w lewą rękę gazik nasączony odpowiednim płynem, psa sadzamy przed sobą, prawą dłonią (palcem wskazującym i kciukiem) rozchylamy i przytrzymujemy mu powieki i wyciskamy gazik nad okiem. Zaznaczam, że płyn musi mieć temperaturę bliską pokojowej, gdyż za gorący lub za zimny będzie dla psa co najmniej nieprzyjemny, a może mu nawet zaszkodzić! Niektórzy lekarze proponują inny sposób, wynikający z metodyki zakraplania oczu u psa. Unosimy lekko psią kufę, rozchylamy powieki i do woreczka spojówkowego (w wewnętrznym kąciku oka) wpuszczamy płyn. Kiedy rozluźnimy palce, pies machinalnie zamknie oko, a wówczas delikatnie masuje mu się gałkę oczną przez zamknięte powieki, przy czym nadmiar płynu wycieka zewnętrznym kącikiem oka. W obu przypadkach nigdy, przenigdy nie przecieramy bezpośrednio gałki ocznej jakimkolwiek tamponem (to wymaga delikatności i umiejętności, więc zostawmy to lekarzom) i w żadnym razie nie używamy waty do jakichkolwiek czynności przy oczach! Włókienko waty potrafi zostać na gałce ocznej i stać się przyczyną podrażnienia, a w najgorszym razie - zapalenia rogówki. W sklepach zoologicznych od pewnego czasu można dostać specjalne chusteczki do pielęgnacji oczu (pod nazwą "Supranettes"), przeznaczone głównie na czas wyjazdów z psem - są one w tym czasie szczególnie przydatne, gdyż psie oko reaguje z przesadną gwałtownością na wszelkie zmiany wilgotności i reaguje łzawieniem na prawie każde wystawienie głowy przez okno jadącego samochodu (przy okazji, choć to problem raczej dla laryngologa niż okulisty, warto wiedzieć, że wystawienie głowy z jadącego samochodu to 90 proc. pewności zapalenia ucha). Prawie każda z ras psów ma swoje odmienności anatomii, wynikające z tradycji czy hodowli. Warto o nich wiedzieć, zwłaszcza że niektóre rasy mogą nam sprawić całkiem nieprzyjemną niespodziankę. U niedużych psów wielkookich, takich jak pekińczyk czy shih tzu, utrwalona przez hodowlę brachycefalia, czyli spłaszczenie kości czaszki sprawia, iż oko jest pozbawione należytej ochrony oczodołu i potrafi... wypaść. To nie żart z pogranicza horroru, to prawda! Gdyby czyjegoś psa, czego nie życzę nikomu, spotkała taka tragedia, to nie należy, broń Boże, samemu wkładać oka na miejsce, tylko natychmiast owinąć je wilgotną szmatką i pędzić do weterynarza. Taki nagły wypadek nie oznacza jeszcze utraty oka, choć niebezpieczeństwo jest duże. Kiedy coś takiego się przydarzy, lekarz z pewnością zechce zaszyć nieco powieki, by zmniejszyć szparę oka i zapobiec powtórzeniu się tragedii. Pamiętajmy także, by podczas pierwszej wizyty u lekarza weterynarii ze swym nowo pozyskanym pupilem poprosić go o kontrolę psich oczu pod kątem kształtu powiek. Wiele psów (a niektóre rasy są do tego szczególnie predysponowane) cierpi na wywinięcie powieki, zwłaszcza dolnej, na zewnątrz (ektropium) lub podwinięcie jej do wewnątrz oka (entropium). Przy ektropium między gałką oczną a powieką powstaje kieszonka, w której zbierają się wszelkie możliwe brudy i kurz, początkowo tylko drażniąc, ale ostatecznie uszkadzając gałkę oczną. Psy dotknięte tą dolegliwością, którą można skorygować  dość prostym zabiegiem chirurgicznym, wymagają szczególnej troski o czystość oczu i codziennego przemywania oraz zakraplania oczu - po konsultacji z weterynarzem - kroplami łagodzącymi przewlekłe stany zapalne (np. kroplami ze świetlika lekarskiego). W przypadku podwinięcia powieki do wewnątrz sprawa jest jeszcze bardziej skomplikowana, gdyż porastające ją rzęsy drażnią rogówkę znacznie intensywniej niż brud czy drobinki kurzu, a na dodatek w fałdzie pod zawiniętą powieką zbiera się cała masa sklejonych płynem surowiczym i łzami brudów i wydzielin, których nie sposób usunąć domowymi sposobami. Pies z taką przypadłością potrzebuje pilnie interwencji lekarza, podobnie jak obciążony dość częstą w niektórych rasach wadą polegającą na obecności dodatkowego rzędu rzęs.